سختی سنج آب چیست ؟ روش کار با دستگاه سختی سنج آب

سختی سنج آب چیست ؟معمولا مردم هنگامی به سراغ تصفیه آب میروند که میزان سختی آب بالا بوده و املاح و رسوبات آن بیشتر از حد استاندارد باشد. بیشترین مسئله مردم، در مورد آب ، سختی آب است. همان عاملی  که باعث می شود کتری آنها رسوب ببندد، رنگ چای تیره شود و مزه نامناسبی داشته باشد.

این مشکل شناخته شده در آب می تواند بر اثر املاح و ناخالصی های موجود در آب باشد. از آن به عنوان «کل جامدات محلول در آب» یا TDS که مخفف Total disolved solid می باشد، نام می برند. برای سنجش سختی آب، ابزاری با نام TDS متر ساخته شده است . میتواند به صورت دیجیتالی و با سرعت بسیار زیاد، سختی آب را نشاند دهد.

معمولا کسانی که دستگاه تصفیه آب دارند مایل هستند به صورت دوره ای عملکرد دستگاه تصفیه آب خود را زیر نظر داشته باشند. برای اینکار هیچ چیز بهتر از سختی سنج نیست.

سختی سنج آب چیست ؟

انواع مختلفی از سختی سنج وجود دارد. نمونه های قابل حمل آن معمولا به صورت قلمی ساخته می شوند که به راحتی درون جیب قرار گرفته و می توانید آن را با خود جابجا کنید. خصوصا برای کسانی که در طبیعت هستند و دوست دارند آب چشمه ها و رودخانه های مسیر خود را قبل از استفاده از لحاظ سختی آزمایش کنند. نمونه های آزمایشگاهی از TDSمتر ممکن است از لحاظ ابعاد کمی بزرگتر باشند و یا متعلقات بیشتری با خود داشته باشند. البته آنها را نیز به گونه ای درنظر می گیرند که درون یک کیف قرار گرفته و حمل آن آسان باشد.

روش کار دستگاه تست آب آشامیدنی

TDSمتر دارای یک دهانه با دو الکترود است .که برای محاسبه سختی باید این بخش را به اندازه کمتر از ۱ سانتی متر وارد آب نمود. حسگرهایی که در این قسمت قرار دارند. بر اساس هدایت الکتریکی آب، محاسباتی را انجام داده و سختی کل را نشان میدهند. اندازه گیری سختی آب حتما باید طبق استاندارد آزمایشگاه انجام شود. یعنی دمای آب باید حدود ۲۵ درجه سانتی گراد باشد. اگرچه دمای بین ۲۲ تا ۲۸ درجه هم قابل اعتماد است. اما دماهای خیلی بالاتر یا پایین تر ممکن است باعث بروز خطا در محاسبه شوند.

عملکرد سختی سنج آب

بعضی از مدلهای TDS متر دارای قابلیت جبران دما هستند و میتوانند اختلاف دمای جزیی را اصلاح نمایند.

بدلیل اهمیت دما در اندازه گیری، بسیاری از مدلهای سختی سنج دارای دماسنج داخلی هستند و میتوانند دمای آب را به سانتی گراد و فارنهایت نمایش دهند.

همه انواع سختی سنج دارای یک نمایشگر کوچک هستند که اطلاعات را از طریق آن نمایش می دهند. ممکن است کلیدی برای ثابت نگه داشتن عدد قرایت شده (کلید Hold ) وجودداشته باشد تا در شرایطی که مجبور هستید سختی سنج را وارد یک برکه یا گودال آب کنید و امکان مشاهده نمایشگر در آن وضعیت وجود ندارد، با زدن این کلید، عدد محاسبه شده، ثابت شده و بتوانید آن را ببینید.

کالیبره شده آب

مساله مهمی که برای TDS متر مهم است، کالیبره بودن آن و کالیبره کردن میباشد. دقت سختی سنج در ابتدا توسط کارخانه تنظیم شده که به آن کالیبره شدن می گویند. اما پس از مدتی استفاده ممکن است سختی سنج دقت خود را از دست داده باشد و نیاز به کالیبره شدن داشته باشد. در بعضی انواع سحتی سنج، محلولهای بسیار دقیقی برای انجام کالیبراسیون وجود دارد.

هر دستگاه سختی سنج محدوده خاصی از سختی رامی تواند اندازه گیری کند. البته برای اغلب آبهای شهری میزان سختی عددی بین ۰ تا  ۲۰۰۰ است. اما اگر نیاز دارید آب دریا و یا آبهای با سختی بسیار بالا را اندازه بگیرید، به محدوده کاری سختی سنج دقت کنید.

tds متر با باطری های کوچک سکه ای کار می کند و این باطری ها به راحتی قابل تعویض هستند. معمولا دو عدد  باطری برای تغذیه TDS متر تعبیه شده است. تا زمانی که باطری از TDSمتر خارج نشده، TDS متر قابل استفاده است و پس از ان باید مجددا کالیبره شود.

انواع سختی سنج آب

بعضی انواع سختی سنج برای محیط های بیرون ساخته شده اند و قابلیت هایی مانند ضد آب بودن و ضد ضربه بودن دارند. در این صورت نگرانی کمی درمورد خراب شدن وصدمه دیدن آن، خصوصا زمانی که در طبیعت هستید وجود دارد.

واحد سنجش سختی PPMمی باشد که مخفف part per million است. عدد اندازه گیری شده میزان ناخالصی ها را در هر یک میلیون از واحد نشان میدهد.

برای سنجش کیفیت آب فاکتورهای مختلفی مورد ارزیابی قرار میگیرد. یکی از آنها TDS است که به معنای کل املاح حل شده در آب می باشد. از طریق اندازه گیری tds آب میتوان میزان املاح موجود در آب را ارزیابی نمود. به همین دلیل به آن دستگاه سختی سنج آب نیز گفته میشود. برای اندازه گیری TDS آب ، از ابزاری به نام tds متر یا همان سختی سنج آب استفاده میکنیم که در انواع مختلفی موجود است.

واحد سنجش TDS آب ppm می باشد که به معنای مقدار کل ذرات موجود در یک میلیون واحد از آب  است. تصویر زیر چند نمونه دستگاه tds متر inline (نمونه های سمت راست) ، دستگاه tds متر پرتابل ساده (دو نمونه وسط) و یک نمونه سختی سنج آزمایشگاهی قابل حمل (نمونه سمت چپ) را نشان می دهد .

انواع دستگاه سختی سنج آب

tds متر را از لحاظ میزان دقت میتوان در دو دسته ی خانگی و آزمایشگاهی طبقه بندی نمود:

دستگاه سختی سنج خانگی

انواع دستگاه سختی سنج آب خانگی از دقت کمتری برخوردار می باشند اما TDS متر ازمایشگاهی دقت بسیار بالایی دارند. به شکل عمومی TDS متر خانگی با دقت  ۱۰ _{_}⁺  ppm عرضه می شوند. به این معنا که میزان املاح آب را تا ۱۰ واحد کمتر یا بیشتر از میزان واقعی نشان میدهند. البته این دقت برای کارهای خانگی کافی می باشد.

سختی سنج آب آزمایشگاهی

سختی سنج آب آزمایشگاهی دقت های بالاتری دارند که با توجه به نوع دستگاه متفاوت است. با اینحال حداقل دقت برای یک TDS متر آزمایشگاهی ۱ _{_}⁺ واحد می باشد. همچنین از لحاظ ابعاد دستگاه، هر کدام از  TDS مترها ممکن است کوچک و قابل حمل (پرتابل) بوده و یا ممکن است یک دستگاه بزرگ صنعتی و آزمایشگاهی باشند. دستگاه های قابل حمل را معمولا TDS متر جیبی نیز می نامند. نمونه های آزمایشگاهی عموما رومیزی هستند.

آشنایی با دستگاه tds متر خانگی

با توجه به مدل و نوع شرکت سازنده، سختی سنج آب ممکن است دارای کلیدهای مختلفی باشند. در اینجا برخی از کلیدهای رایج معرفی می شوند:

کلید ON / OFF

همه ی آنها دارای یک کلید ON و OFF می باشند که با نگه داشتن آن برای چند ثانیه دستگاه  tds متر روشن یا خاموش می شود. در بعضی انواع سختی سنج اگر دستگاه برای مدت زیادی بلا استفاده بماند، برای روشن کردن آن باید کلید را بیش از ۵ ثانیه نگه داشت.

برخی مدل ها به گونه ای طراحی شده اند که پس از مدت زمان مشخصی که از آنها استفاده نشود، به صورت خودکار خاموش می شوند.

کلید MODE

برخی TDS مترها میتوانند حالت های مختلفی از فاکتورهای کیفیت آب را سنجش نمایند. به عنوان نمونه تعیین EC ,  TDS آب و …

برای این مدلها معمولا کلیدی با نام MODE طراحی شده است و این قابلیت را دارد که بین گزینه های مختلف سوییچ نماید. بنابراین با زدن هر بار کلید mode میتوانید تعیین کنید ec یا tds یا موارد دیگر خوانده شوند. در برخی مدلها با کمک کلید mode میتوان دمای آب را با واحدهای سانتی گراد یا فارنهایت قرائت نمود.

کلید HOLD

ممکن است در شرایطی قرار داشته باشید که امکان برداشت آب یا خوانش اطلاعات در وضعیت مناسب امکان پذیر نباشد. به عنوان نمونه اندازه گیری tds آبهایی که درون گودالهای عمیق قرار دارند. در این موارد ممکن است در فضایی قرار بگیرید که نتوانید عدد روی TDS متر را بخوانید. در این شرایط کافیست کلید HOLD را نگه داشته تا عدد ثابت بماند.

کلید CLEAR

برای پاک کردن حافظه احتمالی و عدد ثابت شده روی نمایشگر استفاده می شود.

پراب یا سوزن های تشخیص

در جلو هر tds متر معمولا ۲ عدد سوزن کوچک وجود دارد که وظیفه اندازه گیری را به عهده دارد. این بخش معمولا با یک درپوش محافظت میشود.

باطری

برای تامین انرژی tds سنج آب معمولا از یک یا دو باطری کوچک ساعتی استفاده میشود. باطری ها عموما در بالای tds متر و زیر درپوش تعبیه شده اند.

دقت داشته باشید که آب نباید وارد این بخش شود. برای جلوگیری از خرابی احتمالی، در TDS مترهای حرفه ای این قسمت پلمپ است و ضد آب ساخته می شود.

روش کار با دستگاه سختی سنج آب

برای اندازه گیری TDS آب ، مقداری آب درون در پوش (پوشش محافظ) ریخته و درب tds متر را می بندیم. همچنین میتوان قسمت سر tds متر را وارد ظرف آب نمود. دقت داشته باشید که آب نباید تلاطم داشته باشد. بنابراین لازم است حدو ۵ ثانیه برای خوانش عدد صبر نمود. از طرفی دمای آب باید بین ۲۵ تا ۲۷ درجه سانتی گراد باشد. برای دماهای بالاتر یا پایین تر احتمال وجود خطا می باشد.

پس از اندازه گیری tds آب ، لازم است دستگاه را با تکان دادن خشک کرده و سپس در محل خود قرار دهید.

نکته مهم این است که در ابتدای ورود tds متر به آب، بهتر است آن را درون آب تکان دهید تا اگر حباب هوا در اطراف سوزنهای پراب قرار گرفته، جدا شود. پس از آن اجازه دهید آب راکد شود و سپس عدد را قرائت کنید.

روش کالیبره کردن TDS متر

درست کار کردن TDS متر در گرو کالیبره بودن آن است. در آزمایشگاه یا کارخانه سازنده، دستگاه سختی سنج آب را با استفاده از محلول های استاندارد، کالیبره میکنند تا مطمئن باشند همواره عدد درست را نشان میدهد. با این حال به مرور زمان ممکن است دستگاه از حالت استاندارد خارج شده و نیاز به کالیبره شدن مجدد داشته باشد.

برای کالیبره کردن دستگاه تی اس متر  نیاز به محلول کالیبراسیون وجود دارد. در TDS مترهای حرفه ای ممکن است یک یا دو محلول کالیبراسیون همراه دستگاه عرضه شود. در صورتی که محلول کالیبراسون در اختیار ندارید، میتوانید آن را از ازمایشگاه های معتبر و متناسب با tds متر خود تهیه نمایید.

محلول کالیبراسیون را به مقدار خیلی کم داخل درپوش بریزید و TDS را اندازه گیری کنید. در صورتی که عدد درستی نشان داده نشد، با استفاده از پیچی که در پشت TDS متر قرار دارد، آن را تنظیم نموده تا عدد درست نشان داده شود.

بعضی از دستگاه های سختی سنج آب حرفه ای امکان کالیبره شدن به صورت خودکار را دارا می باشند.برای خرید انواع فیلتر تصفیه آب , بهترین دستگاه دیجیتالی سختی سنج آب می توانید از محصولات و خدمات شرکت ثمین آب با بهترین کیفیت و گارانتی طلایی بهره مند شوید.